Την Δευτέρα 20/03/2023 οι μαθητές του τμήματος Α3 με την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών κ. Ανδρέου Ευαγγελίας και του κ. Ανδρέου Παντελή , στο προαύλιο του σχολείου πραγματοποίησαν το Πείραμα του Ερατοσθένη.
Ο Ερατοσθένης γεννήθηκε το 276 π.Χ. στη Κυρήνη (σημερινή Λιβύη) και πέθανε το 194 π.Χ. στην Αλεξάνδρεια (πρωτεύουσα της Πτολεμαϊκής Αιγύπτου). Σπούδασε στην Αλεξάνδρεια και για κάποια χρόνια στην Αθήνα (Ακαδημία Πλάτωνα). Το 236 π.Χ. ορίστηκε από τον Πτολεμαίο τον Γ΄ τον Ευεργέτη Διευθυντής της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, διαδεχόμενος τον Ζηνόδοτο. Το 195 π.Χ. τυφλώθηκε και ένα χρόνο αργότερα σταμάτησε να τρώει, καθώς δεν μπόρεσε να αντέξει τη στέρηση της ανθρώπινης γνώσης που του επέβαλε η τύφλωση, με αποτέλεσμα να πεθάνει. Στο έργο του αποτυπώνεται ο εγκυκλοπαιδικός και διεπιστημονικός χαρακτήρας της Αλεξανδρινής επιστήμης. Αασχολήθηκε με τη Φιλοσοφία, την Ποίηση, τη Γραμματική και Γραμματολογία, την Ιστορία, τα Μαθηματικά, την Αστρονομία και τη Γεωγραφία. Μερικά από τα επιτεύγματά του είναι η ανάπτυξη μίας μεθόδου για την εύρεση των πρώτων αριθμών (γνωστή ως το κόσκινο του Ερατοσθένη), ο υπολογισμός της ακτίνας της Σελήνης και η απόστασή της από τη Γη, η παρουσίαση μιας πρωτοποριακής μεθόδου υπολογισμού της περιφέρειας της Γης (σφάλμα μόνο 2%), η μέτρηση της λόξωσης της εκλειπτικής με μεγάλη ακρίβεια (κλίση του άξονα της Γης), η κατασκευή ενός συστήματος συντεταγμένων με παράλληλους και μεσημβρινούς, η κατασκευή ενός χάρτη του κόσμου όπως τον θεωρούσε εκείνη την εποχή κ.α.
Η μέτρηση της περιφέρειας της Γης από τον Ερατοσθένη (235 π.Χ.) συγκαταλέγεται, σύμφωνα με το περιοδικό Physics World, σε ένα από τα 10 πιο όμορφα πειράματα στην ιστορία της Φυσικής. Ο Ερατοσθένης πληροφορήθηκε ότι στη Συήνη (σημερινό Ασουάν της Αιγύπτου) ο ήλιος κατά το μεσημέρι του θερινού ηλιοστασίου ρίχνει τις ακτίνες του κάθετα στον ορίζοντα και φωτίζει τον πυθμένα ενός πηγαδιού. Την ίδια στιγμή στην Αλεξάνδρεια οι ακτίνες του ηλίου σχηματίζουν γωνία 7,2ο με την κατακόρυφο του τόπου, πράγμα που τον οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ο ήλιος δεν βρίσκεται ταυτόχρονα πάνω και από τις δύο πόλεις λόγω της καμπυλότητας της Γης. Στη συνέχεια μέτρησε την απόσταση Αλεξάνδρεια – Συήνη και υπολόγισε με μεγάλη ακρίβεια την περιφέρεια της Γης. Στη μέθοδό του ο Ερατοσθένης χρησιμοποίησε ως μόνα εργαλεία μια ράβδο, «βηματιστές» της εποχής για τη μέτρηση αποστάσεων, βασικές αρχές της τριγωνομετρίας και καθαρή σκέψη. Σήμερα το πείραμά του πραγματοποιείται σε παγκόσμια κλίμακα με τη συμμετοχή χιλιάδων μαθητών κατά τη διάρκεια της Εαρινής και Φθινοπωρινής Ισημερίας. Τις συγκεκριμένες ημέρες ο Ήλιος βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον Ισημερινό της Γης, και καθώς γνωρίζουμε τον τόπο που ο Ήλιος ρίχνει τις ακτίνες του κατακόρυφα, προσφέρουν μια καλή ευκαιρία να επαναλάβουμε το πείραμα του Ερατοσθένη.
Στις 20 Μαρτίου 2023 (ημέρα εαρινής ισημερίας) o Ήλιος το μεσημέρι βρίσκεται στο ζενίθ, δηλαδή βρίσκεται ακριβώς από πάνω μας. Η προέκταση μιας ακτίνας του είναι η ΙΚ και περνάει από το κέντρο της Γης Κ. Έστω ότι εμείς είμαστε στη θέση Τ. Αν τοποθετήσουμε μια κατακόρυφη ράβδο μήκους ΤΑ τότε αυτή το μεσημέρι (12:42 μ.μ. για τη Φλώρινα) έχει σκιά μήκους ΤΣ. Τη συγκεκριμένη μέρα (Δευτέρα 20/3/2023) και ώρα (12:42 μ.μ.) μετρήσαμε με μαθητές της Α΄ τάξης στο προαύλιο του σχολείου μας αυτή τη σκιά και υπολογίσαμε την εφαπτομένη της γωνίας ΣΑΤ (λόγος των δυο κάθετων πλευρών). Έτσι, βρήκαμε τη γωνία φ σε μοίρες, η οποία είναι ίση με την επίκεντρη γωνία ΤΚΙ (γεωγραφικό πλάτος της θέσης μας). Στη συνέχεια, αφού μετρήσαμε με τη βοήθεια χαρτών (Goole maps) την απόσταση 1ο ΕΠΑΛ Φλώρινας – Ισημερινός (ΤΙ), με απλή αναλογία υπολογίσαμε την περίμετρο της Γης και την ακτίνα της R.